ALUMINIUMBRONS

Aluminiumbrons betreft een legering van koper en aluminium. Daarnaast zijn er ook geregeld andere legeringelementen aanwezig zoals nikkel, mangaan, ijzer en silicium. De veelzijdigheid van dergelijke legeringen komen vooral tot uiting in de gunstige combinatie van mechanische sterkte en corrosiebestendigheid. 

Aluminiumbrons komt vooral voor als smeed- en gietwerk maar ook als staven, platen, strip en buizen. De mechanische sterkte overtreft diverse koolstofstaalsoorten en de corrosiebestendigheid is veelal beter dan diverse typen roestvast staal.
Door variaties in chemische samenstelling kan men legeringen creëren met specifieke eigenschappen. Onderstaand worden vier hoofdgroepen genoemd.
1. Enkelvoudige alfalegeringen die minder dan 8% aluminium bevatten;
2. Duplex kwaliteit die naast 8 – 11% aluminium ook nog ijzer en nikkel bevat;
3. Koper-aluminium-silicium legeringen;
4. Koper-mangaan-aluminium legeringen.

Kort samengevat kan men het volgende stellen over deze hoofdgroepen:
Ad 1. Dit betreft primair een legering van koper met maximaal 8% aluminium die over een goede ductiliteit beschikt waardoor het prima koud te deformeren is. Indien men 3% ijzer toevoegt dan zal de alfafase zelfs tot 9% aluminium blijven bestaan.

Ad 2. Dankzij de toevoeging van ijzer en nikkel verkrijgt men een duplex structuur die zeer goede mechanische eigenschappen bezit. Een voorbeeld is een legering die naast 10% aluminium ook 5% ijzer en 5% nikkel bevat. IJzer verhoogt niet alleen de sterkte maar verfijnt ook de microstructuur.

Ad 3. Dit zijn in de regel alfalegeringen die ook silicium bevatten. Naast goede mechanische eigenschappen en ductiliteit bezitten dergelijke legeringen een zeer lage magnetische permeabiliteit. Een bekend voorbeeld is een legering die naast 6% aluminium ook 2% silicium bevat.

Ad 4. Dergelijke kwaliteiten aluminiumbrons betreffen feitelijk alleen gietlegeringen. Een bekende toepassing hiervan is de productie van scheepsschroeven. Zo’n legering bevat 13% mangaan, 8% aluminium, 3% ijzer en 3% nikkel. Dankzij het hoge mangaangehalte wordt het materiaal slijtvast en zeer cavitatiebestendig.

Vele aluminiumbronzen hebben mechanische waarden die te vergelijken zijn met laaggelegeerde koolstofstaalsoorten doch die veelal hoger zijn dan diverse typen roestvast staal. Wel verliezen de aluminiumbronzen veel van hun sterkte bij verhoogde temperaturen maar winnen dat weer bij lagere temperaturen.

De grote verscheidenheid in deze legeringen zorgt ervoor dat er ook veel toepassingsgebieden zijn. Daarom treft men aluminiumbrons aan in de chemische en petrochemische industrie, scheepsbouw, offshore, elektriciteitscentrales, luchtvaart, bouwsector, automotive en ontziltingsfabrieken. De goede warmtegeleidbaarheid van aluminiumbrons is vaak een reden om dit toe te passen.

Het is niet altijd eenvoudig om het juiste type legering te kiezen en daarom is een samenspraak met de leverancier een vereiste om tot een optimale keuze te komen.

Veel producten vindt men terug in zeewatertoepassingen vanwege de superieure corrosiebestendigheid. Voorbeelden zijn warmtewisselaars, bevestigingsmateriaal, tandwielkasten, pompen, leidingen, afsluiters, lagermateriaal, uithouders voor roerwerken e.d. Ook onderdelen voor beitsbaden, vonkvrij gereedschap, glasblaasvormen en dieptrekdoorns worden van deze legeringen vervaardigd. M.b.v. centrifugaal gieten kan men buisstukken en ringen maken.

Dat aluminiumbrons zo’n goede corrosiebestendigheid geniet, komt mede door de taaie aluminiumoxidehuid aan het oppervlak. Bij mechanische beschadigingen repareert deze huid zichzelf dankzij zuurstof uit de lucht. Zodra er nikkel is gelegeerd dan beschikt zo’n legering ook een uitstekende weerstand tegen spanningscorrosie en corrosievermoeiing.

Heeft u nog vragen over het toepassen van bepaalde RVS kwaliteiten of andere legeringen?
Metaalselector is een computerprogramma dat in eigen beheer ontwikkeld is om een juiste keuze te maken op basis van corrosie- en materiaal eigenschappen.
Ga naar Metaalselector.nl voor meer informatie en om eigen toegang te krijgen tot dit programma, waarmee u een eigen gedegen materiaalkeuze kunt maken voor uw toepassingen.

Vind hier ook mijn blogs welke geschreven zijn voor AluRVS: https://www.alurvs.nl/roestvast-staal/Blog/
en AluRVS Staal: https://www.alurvs.nl/staal/blog/

2 Comments

  1. FOULING OP ALUMINIUMBRONS – Innomet BV on May 29, 2020 at 4:02 pm

    […] Maar nu keren we terug naar de geleidingsplaten, die blijkbaar geen remmende effecten bezaten om de aangroei van organismen tegen te gaan. Uiteraard was dit voor mij ook een raadsel maar door de jaren heen, leer je wel verder te ‘graven’ want er moet tenslotte een oorzaak te vinden zijn. Een van de eerste stappen is het opvragen van de materiaal certificaten en toen bleek al snel dat we hier van doen hadden met het zeewaterbestendige aluminiumbrons. Aluminiumbrons is een koperlegering die gelegeerd is met aluminium en veelal ook met ijzer en nikkel. In de praktijk zijn zo’n 10 verschillende soorten beschikbaar. De meest eenvoudige typen bevatten zo’n 7 tot 9% aluminium en de rest is koper. Voor meer informatie over aluminiumbrons wordt verwezen naar de blog Aluminiumbrons […]



  2. KOPER GELEGEERD MET TIN – Innomet BV on December 3, 2020 at 3:30 pm

    […] verder niet in deze beschouwing meegenomen. Wel kan desgewenst verwezen worden naar de blogs "Aluminiumbrons" en "Fouling op Aluminiumbrons". Het koper-tin systeem kent drie soorten kristalroosters t.w. de […]